Bảo tàng Nhân họchttps://ma.ussh.vnu.edu.vn/uploads/ma/logo-btnh_1.png
Thứ sáu - 04/06/2021 11:21
What is Public Archaeology? Nguồn: Hiệp hội Khảo cổ học Hoa Kỳ (SAA-Society for American Archaeology) Website: https://www.saa.org/education-outreach/public-outreach/what-is-public-archaeology Lược dịch: Nguyễn Huy Nhâm - Bảo tàng Nhân học
Cuộc trò chuyện gần đây về khảo cổ học công chúng cho thấy một số điều không chắc chắn về ý nghĩa của thuật ngữ này. Khi các nhà khảo cổ học lần đầu tiên bắt đầu sử dụng thuật ngữ này, nó dùng để chỉ các dự án khảo cổ do công chúng tài trợ. Sau đó, nó mang những ý nghĩa bao gồm các hoạt động thu hút công chúng tham gia khảo cổ học thông qua các bài giảng, các buổi diễn giải hoặc các chuyến tham quan các di tích và khai quật. Ngày nay, thuật ngữ và cách các nhà khảo cổ tham gia vào khảo cổ học công chúng vượt xa khuôn khổ của ý nghĩa này. Các nhà khảo cổ học công chúng điều tra kết quả của các cách thức sáng tạo khác nhau mà chúng tôi có thể thu hút công chúng tham gia nghiên cứu khảo cổ học, cả trong phạm vi khảo cổ học và về mặt nhận thức của công chúng. Có các lĩnh vực chuyên môn khác nhau trong thực hành khảo cổ học công chúng, chẳng hạn như giáo dục di sản, quản lý tài nguyên văn hóa (cultural resource management-CRM), diễn giải, nghiên cứu bảo tàng, hợp tác với hậu duệ của cộng đồng địa phương, đạo đức và du lịch văn hóa. Ngoài ra còn có các mục tiêu nghiên cứu khác nhau bao gồm khảo cổ học giáo dục (educational archaeology), tuyên truyền khảo cổ học (archaeology activism), khảo cổ học cộng đồng (community archaeology), khảo cổ học có sự tham gia của người dân (civically-engaged archaeology) và khảo cổ học về công bằng xã hội (the archaeology of social justice). Các nhà khảo cổ học có nhiều tên gọi cho các dự án trong đó các nhà khảo cổ học và công chúng làm việc cùng nhau. Những dự án này bao gồm "khảo cổ học công chúng" (public archaeology), "khảo cổ học cộng đồng" (community archaeology), "trao quyền cho cộng đồng" (community empowerment), "khảo cổ học hợp tác" (collaborative archaeology), "tham gia công dân" (civic engagement) và "nghiên cứu di sản ứng dụng" (applied heritage research). Khi mục tiêu và phương pháp của các dự án này thay đổi, thì ngôn ngữ cũng thay đổi. Do đó, không có định nghĩa cố định nào về tiếp cận công chúng được sử dụng ở đây. Thay vào đó, những trang này được thiết kế để cung cấp sự hiểu biết về các cách khác nhau mà các nhà khảo cổ thực hành tiếp cận công chúng. Sự tham gia của cộng đồng trong khảo cổ học Các nhóm cộng đồng, hậu duệ của những người từng cư trú tại di tích và các nhà sử học địa phương chỉ là một số trong số nhiều bên quan tâm, những người hợp tác với các nhà khảo cổ học trong việc khám phá quá khứ. Các nhà khảo cổ học thường xuyên tìm đến người dân địa phương để biết thông tin lịch sử, để được hỗ trợ trong việc khai quật thực tế ở một địa điểm, hoặc cho các mối quan hệ hợp tác nghiên cứu. Nhiều nhà khảo cổ khuyến khích công chúng tham gia trực tiếp vào các dự án khảo cổ. Rốt cuộc, đó là cộng đồng của bạn và di sản của bạn đang được nghiên cứu! Trở thành một người tích cực tham gia vào nghiên cứu khảo cổ học và tự xác định xem các nguồn tài nguyên khảo cổ có ý nghĩa như thế nào đối với bạn và cộng đồng của bạn. Bạn hoặc cộng đồng của bạn có thể được lợi từ việc hợp tác với các nhà khảo cổ học không? Không có câu trả lời đơn giản cho câu hỏi này, nhưng rất nhiều ví dụ về lợi ích công đồng của khảo cổ học. Khám phá những câu chuyện này từ Vụ Công viên Quốc gia (Explore these stories from the National Park Service) . Bạn có thể ngạc nhiên!